OKUL KORKUSU
ÇOCUKLARDA OKUL KORKUSU
Okul korkusu, çocuklarda sıklıkla görülen bir durumdur ve çocuğun okula gitmekten duyduğu endişe, kaygı ve korku ile karakterizedir. Bu duygular, çocuğun okul hayatını olumsuz etkileyebilir ve eğitimine zarar verebilir. Okul korkusu, genellikle 6 ila 11 yaş arasındaki çocuklarda daha yaygındır, ancak daha küçük yaştaki çocuklar ve ergenler arasında da görülebilir.
Okul korkusunun nedenleri oldukça çeşitlidir ve her çocuk için farklı olabilir. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
1. Ayrılma Kaygısı: Küçük çocuklar, anne-babadan ayrılmaktan kaygı duyabilir ve okula gitmek, ayrılma kaygısını artırabilir.
2. Yeni Ortama Uyum Sağlama: Okul, çocuklar için yeni bir ortamdır ve bu değişiklik bazı çocuklarda uyum sağlama zorluğu yaratabilir.
3. Akademik Zorluklar: Okula başlama döneminde çocuğun akademik becerileri henüz tam olarak gelişmemiş olabilir ve bu da okula gitme korkusuna neden olabilir.
4. Sosyal İlişkiler: Çocuklar, okulda sosyal ilişkiler kurma, arkadaş edinme ve kabul görme kaygısı yaşayabilir.
5. Olumsuz Deneyimler: Daha önce yaşanmış olumsuz deneyimler (zorbalık, öğretmenle ilişkiler, sınıf içi problemler vb.) okul korkusunu tetikleyebilir.
6. Aile İlişkileri: Aile içi stres, çatışmalar ve olumsuz duygusal ortam, çocuğun okula gitmekten kaçınmasına yol açabilir.
Okul korkusunun belirtileri çocuktan çocuğa değişebilir, ancak yaygın olarak görülen belirtiler şunlardır:
• Sabahları okula gitmekle ilgili direnme, ağlama ve çocuğun zorla ikna edilmesi gerekliliği.
• Mide ağrısı, baş ağrısı gibi somatik yakınmaların sık sık tekrarlaması.
• Okulda ve sınıfta olumsuz davranışlar sergileme (sinirlilik, huzursuzluk, öfke vb.).
• Sosyal geri çekilme ve arkadaş edinme zorluğu.
• Dikkat ve konsantrasyon eksikliği, akademik performansta düşüş.
• Gece uykusunda sorunlar ve kabuslar görme.
Okul korkusuyla başa çıkmak için ebeveynlerin ve eğitimcilerin alabileceği bazı önemli adımlar vardır:
1. Ebeveynlerle İletişim: Ebeveynler, çocuğun duygularını ve endişelerini anlamak için aktif bir dinleyici olmalıdır.
2. Olumlu Bir Ortam Sağlama: Evde pozitif bir atmosfer ve destekleyici bir çevre sağlamak, çocuğun özgüvenini artırabilir.
3. Okul Ziyaretleri: Okula gitmeden önce, çocuğun okulu ve öğretmeniyle tanışması için zaman ayırmak faydalı olabilir.
4. Rutin Oluşturma: Sabahları belirli bir rutini takip etmek, çocuğun okula gitme konusunda daha az stres yaşamasına yardımcı olabilir.
5. Okulda Destek Sağlama: Okuldaki öğretmen ve rehberlik servisi ile işbirliği yaparak çocuğa ek destek sağlamak.
6. Oyun Terapisi: Eğer okul korkusu ciddi bir düzeydeyse, uzman bir terapistle çalışmak faydalı olabilir.
Ali, 7 yaşında bir ilkokul öğrencisidir ve okula gitmekten dolayı ciddi bir korku ve kaygı yaşamaktadır. Sabahları okula gitmek için direnir, ağlar ve bazen mide ağrılarından şikayet eder. Okula gitmeye başladığı günden beri, özellikle sınıfta yeni arkadaşlar edinme konusunda güvensizlik ve çekingenlik gösterir. Ali'nin annesi, çocuğunun bu durumla başa çıkabilmesi için ona nasıl yardımcı olabileceğini düşünmeye başlar.
İletişim Kurma: Anne, Ali ile duygularını ve düşüncelerini konuşmak için zaman ayırır. Ona, okulda neden endişe duyduğunu ve neyin onu bu kadar korkuttuğunu anlamak için açık uçlu sorular sorar. Bu sayede Ali, hissettiklerini ifade edebilir ve annesi onun endişelerini anlayışla karşılar.
Olumlu ve Destekleyici Bir Ortam Sağlama: Anne, Ali'ye okula gitmekle ilgili olarak başarılarını vurgular ve onu destekler. Ona, okulda arkadaş edinmenin heyecan verici olabileceğini ve güzel anılar biriktirebileceğini anlatır. Ali'nin güvenini artırmak için pozitif bir dil kullanır ve onunla birlikte olumlu düşünce ve davranışlar üzerinde çalışır.
Okul Ziyareti: Anne, Ali'yi bir gün okula erken götürmeye karar verir ve onu sınıf arkadaşları ve öğretmeniyle tanıştırır. Sınıfta yapılacak etkinlikler hakkında ona bilgi verir ve güzel bir gün geçireceklerini vurgular. Bu ziyaret, Ali'nin okula alışmasına ve okula olan korkusunun azalmasına yardımcı olur.
Rutin Oluşturma: Anne, her sabah aynı saatte uyandırmak ve okula hazırlanmak için Ali ile bir rutin oluşturur. Böylece Ali, sabahları ne yapacağını ve ne bekleyeceğini önceden bilmekten dolayı daha az kaygı yaşar.
Oyun Terapisi: Ali'nin okul korkusu, zamanla geçmek yerine artarak devam ederse, anne uzman bir çocuk psikoterapistiyle görüşmeye karar verir. Oyun terapisi, çocukların duygularını ifade etmelerine ve endişeleriyle başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
Bu yaklaşım sayesinde, Ali'nin annesi çocuğunun okul korkusuyla başa çıkmasına yardımcı olur ve onun okul hayatını daha olumlu bir şekilde deneyimlemesine destek olur. Unutulmamalıdır ki her çocuk farklıdır ve okul korkusuyla başa çıkma süreci de farklılık gösterebilir. Ailelerin, çocuklarının duygusal ihtiyaçlarını anlayışla karşılamaları ve gerekirse uzman yardımı alarak destek vermeleri önemlidir.
Unutmayın ki her çocuğun okul korkusu farklı olabilir ve bazı çocuklar bu dönemi daha kolay atlatabilirken, bazıları için daha fazla destek gerekebilir. Sabırlı ve anlayışlı bir tutum, çocuğun bu zorlu dönemi aşmasına yardımcı olacaktır. Eğer okul korkusu uzun süre devam eder ve çocuğun okul hayatını olumsuz etkilerse, bir uzmandan yardım almak önemlidir. Sevgiler...
Psikolog Nazmiye Nur Yorulmaz
