TOKSİK İLİŞKİ NEDİR?
Toksik kelimesi anlamı itibariyle zehir veren, zehirleyen, demektir. Uzak durulması gereken bir kavramdır. Toksik bir ilişki zarar veren, mutsuz kılan, özgüveni zedeleyen ve stres içeren bir ilişki çeşididir. Fiziksel veya sözel taciz içeren ilişkilerde toksik ilişki sınıflandırması içindedir. Ancak bunlar haricinde de toksik bir ilişkide olunduğunuzu gösteren bazı sinyaller vardır. Bunlardan bahsedecek olursak; bireylerin kendini çaresiz ve bitkin hissetmesi, ihtiyaçlarının göz ardı edildiğini hissetmesi, karşıdaki kişinin davranış ve ruh halinde büyük ölçüde düzensizlik ve tutarsızlık görülmesi, bir diğer ve toksik ilişkinin en temel belirtilerinden biri olan, bireyin kendisini sık sık kullanılmış, sömürülmüş, veya hor görülmüş gibi hissetmesidir. Bazen ilişkilerimizde duygusal ve psikolojik olarak yıprandığımızı ve zorlandığımızı hissederiz. Bu durum bazen benliğimize ciddi ölçüde zarar verecek duruma gelebilir. İşte tamda böyle bir durumda ilişkinin toksik diğer bir anlamıyla zehirleyici olduğunu söyleyebiliriz. Bize kendimizi daha iyi hissettirmek yerine daha kötü hissettiren bir ilişki içinde olmak zamanla ilişkinin toksikleşmesine neden olur. İlişki partneriniz ile sağlıklı iletişim kurma halidir. Toksik ilişki içerisinde olan bireyler sürekli olumsuz duygu durumları içindelerdir. Oysaki insanlar kendini daha iyi hissetmek, sevmek ve sevilmek için iyi bir ilişki içinde bulunmak istemezler mi? Aksi takdirde kişinin yaşamdan aldığı doyum düşer. Bu yüzden toksik bir ilişki yaşamak negatif yaşam deneyimleri yaşamamıza neden olur. İlişki içinde partneriniz tarafından anlaşılmadığınızı hissetmek, aşağılanmak, karşı tarafın bizi kontrol edici tutumları, aldatılma, yeterli saygı gösterilmemesi, fikirlerinize destek çıkılmaması gibi durumlardan bazıları size tanıdık geliyorsa sizde toksik bir ilişki içinde olabilirsiniz. Toksik ilişki içindeki bireyler duygusal ve psikolojik anlamda oldukça zarar görmektedir.
TOKSİK İLİŞKİ İÇİNDE OLDUĞUMUZU GÖSTEREN BELİRTİLER NELERDİR?
Bir ilişkinin sağlıklı bir ilişki olup olmadığını anlamak için toksik ilişki belirtilerini bilmemiz gerekmektedir. Aşağıda sıralanan tutum ve davranış biçimleri toksik ilişkinin önemli belirtileridir ve size bu konuda yol gösterici olacaktır.
-Bir ilişkide alma verme dengesi çok önemlidir. İlişki içinde aldığından çok daha fazlasını vermek, kişinin kendini yetersiz ve tükenmiş hissetmesine yol açmaktadır.
-Partnerinizin size karşı saygı göstermemesi, duygusal ihtiyaçlarınıza yanıt vermemesi.
-Zaman içinde özgüvende düşüş ve benlik saygısında azalma hissetmek.
-Karşı tarafın partnerini rakip olarak görmesi, ve sürekli aralarında çekişme yaşanması.
-Partnerinizin desteğini hissetmeme.
-İlişki içinde yanlış anlaşılmaların artması, sürekli yanlış anlaşıldığını düşünme, kendini doğru ifade edemediğini hissetmek.
-Küçümseme ve aşağılama.
-Sürekli mutsuz, kızgın ve depresif hissetmek.
-Partnerinin dikkatini çekmek için çaba göstermek.
-Karşı tarafın sürekli siz suçluymuş gibi hissettirmesi, hep suçlanan taraf olmak.
-Kontrol edici ve cezalandırıcı davranışlar.
TOKSİK İLİŞKİ NEDEN OLUR?
Geçmişte Yaşadığımız Travmalar: Geçmişte yaşadığımız olaylar bugünümüzü etkilemektedir. Geçmişte toksik ve sağlıksız ilişkiler yaşamış bireyler şimdiki ilişkilerinde de aynı davranışı devam ettirmektedir. Geçmişte sürekli gelgitli ilişkiler yaşamış bireyler belli bir süre sonra bu durumu normal karşılıyor ve şimdiki ilişkisine de yansıtabiliyor.
Düşük Özgüven: Kendisini yetersiz hisseden ve düşük benlik duygusuna sahip olan bireyler bu yönünü bastırmak için partnerine karşı aşağılayıcı, küçümseyici davranışlarda bulunarak ilişkiyi toksik bir hale getirebilmektedir.
Reddedilme Korkusu: Bazı kişiler reddedilme duygusu ile başa çıkamayabilir. Onlarla ilgilenilmedikleri zaman bunu kabul edemezler. Bu durumda terk edilme korkusuna sebep olur.
Devam Eden İlişki Sorunları: İlişki içinde önemsiz gibi gözüken sorunların zamanla birikerek daha büyük sorunlara yol açması, ilişkide ciddi problemlere sebep olmaktadır.
Sağlıksız Başa Çıkma Mekanizması: Toksik bir ilişki yaşayan birey bu durumla nasıl başa çıkacağını ve nasıl bir yol izleyeceğini bilemiyor olabilir ve bunun sonucunda kumar alkol gibi kötü alışkanlıklara başvurabilir.
Toksik İlişki Nasıl Düzelir?
Öncelikle toksik olan bir ilişkiyi düzeltmek ve ilişkiyi daha sağlıklı bir hale getirmek için psikolojik destek almak oldukça önemlidir. Ancak bu durumla daha kolay başa çıkabilmek için yapabileceğiniz birtakım şeylerde vardır.
Öncelikle partneriniz ile sağlıklı bir iletişim kurabilmek çok önemlidir. İstenmeyen ve rahatsız olunan davranışları karşı tarafa söyleyerek beraber ortak yol bulmaya çalışılmalıdır.
Daha sonrasında bu istenmeyen davranış ve sorunlar belirlenmeli karşılıklı bir şekilde iletişim halinde olarak çözüme kavuşturulmalıdır.
Psikolog Nazmiye Nur Yorulmaz
